Hey en welkom bij alweer een nieuwe podcastaflevering van de Sing en Zang Podcast!
Deze week gaan we dieper in op een fascinerend aspect van zingen: vibrato.
Ik leg je in deze aflevering uit wat vibrato precies is, wat er precies gebeurd als je zingt met het vibrato effect en ook een klein beetje stemwetenschap achter de vibratoooooo. Daarnaast beantwoord ik enkele veelgestelde vragen over vibrato die ik al van leerlingen en andere zangers kreeg.
intermezzo
Maar voor ik verder in details ga, stel ik zoals altijd mezelf graag even voor aan de nieuwkomers :
Ik ben Laura Groeseneken, een professionele zangeres met meer dan 15 jaar ervaring. Gedurende mijn carrière heb ik opgetreden met bekende artiesten zoals Ozark Henry, Mauro Pawlowski, Daan, Willy Sommers, Tom Helsen en nog vele anderen. In 2018 kreeg ik zelfs de eer om België te vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival.
Tegenwoordig toer ik door de culturele centra van Vlaanderen met Sennek: Eurovision Unplugged. Hier geef ik mijn favoriete Eurovisie Songfestival-nummers een nieuwe draai met een jazztrio.
Naast mijn optredens ben ik ook al meer dan 10 jaar actief als individuele zangcoach. Sinds 3 jaar geef ik zangcoaching vanuit mijn eigen zangatelier in Leuven. Sinds kort heb ik ook een online zangpakket boordevol zangoefeningen dat je kan aankopen en er komt ook een zangtraject zuiver en puur zingen aan waar de focus zal liggen op het leren juist op toon te zingen en jouw echte stem vinden.
Met deze podcast wil ik mijn passie voor zingen delen. Mijn doel is om zanglessen toegankelijker te maken voor beginnende zangers en luisteraars meer inzicht te geven in de stem en het leven als zangeres. Ik wil mensen inspireren en informeren over alles wat met zingen te maken heeft, van technieken en tips tot persoonlijke ervaringen uit mijn eigen carrière.
Wat is Vibrato?
Vibrato is een muzikaal effect dat wordt gekenmerkt door een regelmatige variatie in toonhoogte, volume en timbre van een geluid.
Binnen zang ontstaat vibrato wanneer een zanger een kleine fluctuatie creëert in de pitch van hun stem terwijl ze een noot zingen. Ik zal even een voorbeeld demonstreren. -voorbeeld-
Waarom is vibrato zo belangrijk voor zangers? De beweging in de stem maakt dat je klank levendiger en expressiever wordt. Het is dus een effect waar zangers graag mee spelen! Maar opgepast! Het is een effect dus je wilt er mee spelen op een verantwoorde manier…
Zo vergelijk ik de vibrato vaak met slagroom op een taart. Het is mooi en lekker, maar als je te veel slagroom op je taart hebt, dan proef je de taart niet meer. En als je te weinig slagroom hebt, of zelfs geen slagroom dat is de taart minder interessant. Vibrato moet je dus zorgvuldig en ook tactisch inzetten als je zingt. Ikzelf plan echt waar ik mijn vibratos wil laten vloeien en waar ik ze tegenhou.
Vibrato wordt vaak beschouwd als een teken van een gezonde en goed ontwikkelde zangtechniek. Het kan helpen bij het verbeteren van de kwaliteit en de warmte van de stem, waardoor de zang meer emotie en dynamiek krijgt. Veel professionele zangers gebruiken vibrato als een expressief middel om hun muzikale interpretatie te versterken en emotie over te brengen aan het publiek.
Het zingen van een vibrato vraag controle over de ademhaling en de spieren rondom de stembanden. Het kan worden ontwikkeld en verfijnd door middel van vocale oefeningen en training, en elke zanger ontwikkelt zijn of haar eigen unieke vibrato-stijl.
“Als je vibrato hebt dat is het teken dat je goed bezig bent”
De snelheid van je vibrato heeft vaak te maken met de grootte van je strottenhoofd en ook met je leeftijd;
Hoe kleiner je strottenhoofd, hoe sneller je vibrato kan trillen omdat het je thyroid been is dat op en neer zal beginnen bewegen. Met het ouder worden gaat je vibrato vertragen en trager klinken.
Wat zijn foute vibrato’s?
Forced Vibrato (Geforceerde Vibrato): Dit treedt op wanneer een zanger probeert vibrato toe te voegen aan hun stem door het kunstmatig te produceren met behulp van spierkracht, in plaats van het op natuurlijke wijze te laten ontstaan vanuit een ontspannen stemmechanisme. Geforceerde vibrato kan klinken als een trillende of schuddende toon die onnatuurlijk of gespannen klinkt.
Wobbly Vibrato (Wiebelige Vibrato): Dit type vibrato wordt gekenmerkt door een inconsistent en onregelmatig trillingspatroon in de stem. Het kan optreden als gevolg van spanning of onvoldoende controle over de ademhaling en de stembanden. Wiebelige vibrato kan de stem onstabiel doen klinken en de vocale controle en helderheid van de toon aantasten.
Wide Vibrato (Brede Vibrato): Wanneer het trillingspatroon te breed wordt, kan vibrato overmatig worden en de zuiverheid van de toon aantasten. Dit gebeurt vaak wanneer een zanger probeert een overdreven dramatisch of emotioneel effect te creëren, wat resulteert in een te brede fluctuatie in de toonhoogte.
Inconsistent Vibrato (Onregelmatige Vibrato): Dit gebeurt wanneer het vibrato niet gelijkmatig wordt toegepast en varieert in snelheid of diepte tijdens het zingen van een noot. Onregelmatige vibrato kan de stabiliteit van de stem ondermijnen en de algehele consistentie van de zangprestaties verstoren.
Zangers met unieke vibrato-stijlen
Voor mij is Ella Fitzgerald een zangeres met een van de mooiste vibrato’s ter wereld. Hij is zo zacht en soepel. Ik ben er echt weg van. Ook Whitney Houston had een prachtige vibrato.
Dr Ingo Titze : Mister Vibrato
Prof. Titze's onderzoek naar vibrato en zijn bijdragen aan het begrip van de stemmechanica.
Vibrato in de Praktijk
Hoe zangers vibrato kunnen oefenen en ontwikkelen.
Het belang van het vinden van een natuurlijke en gezonde vibrato-stijl.
Voorbeelden van liedjes waarin vibrato op effectieve wijze wordt toegepast. : listen - beyonce
https://www.youtube.com/watch?v=r2k7rcQ4P-Y&ab_channel=FeDsax98
Veelgestelde Vragen over Vibrato
Is vibrato natuurlijk of aangeleerd?
Vibrato is natuurlijk, maar kan je pas bekomen wanneer je een goede zangtechniek hebt en je je strottenhoofd kan ontspannen en je ademflow gelijkmatig is en je hem onder controle hebt. Die techniek moet je dus aanleren, maar de vibrato komt dan vanzelf en beschouw ik daarom als natuurlijk.
Hoe kan ik mijn vibrato controleren?
Je kan je vibrato leren controleren door echt specifiek gerichte vibrato oefeningen te doen. Wat ik ook aanraad is om een vocal pitch monitor aan te schaffen. Ik zal deze linken in de beschrijving van de podcast. Hij kost maar 3 euro en je kan je vibrato heel goed zien. Zo kan je jouw vibrato beter leren beheersen omdat je kan zien hoe snel, hoe groot de verschillende pitches zijn en hoe gelijkmatig je vibrato vibreert. Opgepast, een vibrato is altijd imperfect. Anders vinden we hem niet mooi zegt Dr Titze.
Wat is het verschil tussen een gezonde vibrato en een geforceerde vibrato?
Een gezonde vibrato klinkt vrij, een geforceerde vibrato klinkt gefabriceerd en dat voel je, dat hoor je. Ik ben bijvoorbeeld geen fan van een singer-songwriter vibrato waar er echt met druk een vibrato wordt gemaakt en dat klinkt in mijn oren niet aangenaam. Natuurlijk kan je over smaken en stijlen discussieren. Een vibrato moet gewoon gemakkelijk aanvoelen en mag je vooral geen moeite kosten.
Kan ik vibrato gebruiken in elk muziekgenre?
Nee. Ik heb een tijdje vocals gezongen voor dance producers en daar houden ze echt niet van vibrato. Denk maar aan bijvoorbeeld Milk Inc of lasgo. In deze genres willen ze liefst geen vibrato en gewoon rechte klanken… Ik vond het moeilijk om zonder vibrato te zingen en ik vond het ook gewoon niet fijn en mooi klinken.
Hoe kan ik vibrato gebruiken als expressief middel?
Je kan vibrato gebruiken om spanning en ontspanning te creëeren in je zang. Bijvoorbeeld het nummer Rise Like A Phoenix dat ik coverde daarin heb ik echt heel bewust gekozen waar ik vibrato toeliet en waar ik hem tegen hield omdat er anders te veel vibrato in de lange noten zat en dan begint het te vervelen. Zoals ik al zei, vibrato is slagroom. Zet je vibrato strategisch in en je kan zo je publiek blijven boeien door het push en pull effect.
Ik zou graag ook afsluiten met een mooie quote van mijn leerling Dennis : “vibrato is een teken dat je het zingen onder controle hebt en er mee kan doen wat je wilt. Je hebt het vast, maar laat tegelijkertijd los. Je hebt de vleugels dus durf te springen”
Ziezo, dat was het voor deze week. Ik hoop dat jij ook van deze aflevering hebt genoten.
Mocht je vragen hebben, opmerkingen of suggesties, aarzel dan niet om me een berichtje te sturen of feedback achter te laten op een van de podcast platforms. Je kan mijn show notes ook lezen op mijn website www.singenzang.com/podcast
Als je op de hoogte wilt gehouden worden van nieuwe afleveringen, vergeet je dan zeker niet te abonneren en je mag ook mailtje sturen via mail, instagram of facebook met zangproblemen waar jij tegen aanloopt. Ik zou graag een fijne connectie met je maken, zodat ik je nog beter kan helpen.
Momenteel kan je mijn 5 weken trainingspakket boordevol zangoefeningen kopen via mijn website voor een belachelijk lage prijs! Het heet Vocal Vibes en is bedoelt om van jou een getrainde en gedisciplineerde zanger te maken!
Het Zuiver & Puur Zingen traject ging vorige week in verkoop! Zo kon je enkel die dag het traject aankopen. Maar het was zo een stormloop dat ik je deze week de kans geef om het traject aan te kopen! Enkel deze week kan je het traject kopen en nog deel uitmaken van de Zuiver & Puur Zingen Tribe! Go go go!
Heb je zin gekregen om gewoon zanglessen te volgen? Begint het al te kriebelen? Dan kan je een sessie boeken op www.singenzang.com. Ik ben gespecialiseerd in beginnende zangers. Dit kan trouwens zowel online als offline.
Dank je wel voor het luisteren, en ik kijk weeral uit naar onze volgende aflevering.
Tot de volgende keer!
ciao!